Wanneer een relatie beëindigd is en er is sprake van een gezamenlijke woning zijn er diverse opties denkbaar.
Wanneer de woning een huurwoning betreft kan aan de verhuurder gevraagd worden om de huur met één van partijen voort te zetten. In geval van een echtscheiding of scheiding van tafel en bed kan de rechter op verzoek van een echtgenoot bepalen wie van de echtgenoten huurder van de woonruimte zal zijn (art. 7:266, lid 5 BW).
Wanneer de woning een koopwoning betreft zullen de eigenaren met elkaar in overleg moeten treden over wat te doen met de woning.
Wanneer een relatie beëindigd is, is het wenselijk wanneer ook de eigendom van gemeenschappelijk goederen beëindigd wordt. Het kan echter ook vanuit emotionele of financiële overwegingen van belang zijn de gemeenschappelijke eigendom voort te zetten.
Wat zijn dan mogelijke opties?
Optie 1 lijkt de meest eenvoudige optie maar in de praktijk blijkt dat het regelmatig voor komt dat één van de twee eigenaren weigert zijn medewerking te verlenen aan de verkoop van de woning aan derden.
Dit kan een emotionele achtergrond maar ook een financiële achtergrond hebben. Bij een emotionele achtergrond kan gedacht worden aan het thuis voor kinderen, een bedrijfsruimte aan huis, met eigen handen gebouwd huis of ouderlijk huis van één van de eigenaren. Bij een financiële achtergrond kan gedacht worden aan een restschuld die overblijft na verkoop van de woning.
Na jaren van crisis op de huizenmarkt, trekt de markt nu weer aan waardoor woningen weer verkocht worden. Wanneer eigenaren na een scheiding al langer gezamenlijk eigenaar zijn gebleven van een niet langer gezamenlijk bewoonde woning, kan nu het moment tot verkoop van de woning gekomen zijn. Eén van de eigenaren kan echter om diverse redenen de medewerking aan de verkoop van de woning weigeren.
Het is mogelijk om de rechter, al dan niet in kort geding, te vragen om vervangende toestemming tot verkoop van de woning aan derden (art 3:174, lid 1 BW). Het vonnis van de rechter treedt dan in de plaats van de toestemming van de weigerachtige eigenaar. Rechters wijzen een vordering tot het te gelde maken van een gemeenschappelijk goed, in dit geval een woning, ook toe.
Ook is het mogelijk verdeling van een gemeenschappelijk goed te vorderen (art. 3: 178 lid 1 BW). Eén van de eigenaren kan dan toedeling van de woning aan zichzelf vorderen (optie 4). Ook deze vorderingen worden door rechters toegewezen. Bij de vordering tot verdeling van een gemeenschappelijk goed dient de rechter een belangenafweging te maken. Wanneer de andere eigenaar een aanmerkelijk groter belang heeft dan de eigenaar die de toedeling/verdeling vordert, kan de rechter de vordering tot verdeling één of meermalen, telkens voor ten hoogste drie jaren, uitsluiten (art. 3:178 lid 3 BW).
Een ander alternatief voor verkoop (optie 1) of toedeling/verdeling van de woning (optie 4) kan verhuur van de woning aan derden zijn (optie 2).
Bij verhuur van de woning aan derden blijven beide ex-partners eigenaar van de woning maar verblijven zij beiden elders. Aan derden kan de woning worden verhuurd. De huuropbrengst zou de kosten van de woning (hypotheekrente, aflossing, verzekeringen en eigenarenlasten) kunnen dekken. Bij verhuur van de woning aan derden dient wel toestemming gevraagd te worden aan de hypotheekverstrekker alsmede aan de gemeente aangezien er strikte voorwaarden gelden voor verhuur van particuliere woningen.
De opties 3, 5 en 6 zullen in deel 2 nader worden besproken. Heeft u alvast vragen neem dan contact met ons op voor vrijblijvend advies!
